środa, 8 lipca 2020

Większa, szybsza, lepsza

podrozdział starej pracy o reklamie w Internecie


TCP/IP (a dokładniej jedna z jego części - IP, odpowiedzialna za komunikowanie z innymi sieciami) sprawił, że do Internetu mogły teraz dołączyć także inne, mniejsze sieci komputerowe, powstałe w drugiej połowie lat siedemdziesiątych i na początku osiemdziesiątych w wyniku lokalnych, uczelnianych prac eksperymentalnych. Od ARPANETU, oprócz zasięgu działania, odróżniał je jeszcze stosowany protokół komunikacyjny. Był nim UUCP (Unix to Unix Protocol), lub NJE (Network Job Entry). UUCP umożliwiał transmisję danych pomiędzy komputerami pracującymi pod systemem operacyjnym Unix. Jako że system ten był wówczas powszechnie stosowany na wielu uczelniach, powszechne tam stały się również i sieci komputerowe oparte na UUCP. Zwłaszcza, że ich zorganizowanie nie narażało władz uczelni na duże koszty. 

Do wymiany informacji między komputerami wystarczały bowiem zwykłe linie telefoniczne. To rozwiązanie wprawdzie eliminowało wiele zastosowań znanych z ARPANETU, który wykorzystywał do komunikacji stworzone specjalnie na jego potrzeby łącza telekomunikacyjne, niemniej jednak ich użytkownicy mogli korzystać z usługi poczty elektronicznej i przesyłać niewielkich rozmiarów pliki. Największymi z tego typu sieci, wykraczającymi rozmiarami poza jedną uczelnię były CSNET - łącząca ośrodki badawcze informatyki, oraz USENET - początkowo lokalne (ograniczone do jednego kampusu uniwersyteckiego), w miarę jednak upływu czasu coraz bardziej globalne forum dyskusyjne. Wszystkie te sieci od 1983 roku, kiedy to pojawiła się pierwsza wersja Unixa zawierająca wbudowany protokół TCP/IP, stały się częścią Internetu, w jeszcze większym stopniu decentralizując i anarchizując go[1]. 

Trzeci z protokołów - NJE, wykorzystywany był w sieci BITNET. Łączyła ona ze sobą głównie uczelnie i inne instytucje naukowe. Również i ta sieć zawdzięcza swoje połączenie z Internetem TCP/IP, jednak mimo że złączona, nigdy nie scaliła się z nim tak naprawdę do końca, pozostając nieco na jego obrzeżach. Stało się tak za sprawą owego niestandardowego protokołu NJE, który jest używany w tej sieci nawet jeszcze obecnie[2]. 

Coraz większa liczba użytkowników, a wkrótce sławiących jego zalety entuzjastów Internetu, wpływała na podjęcie decyzji o przyłączeniu się do sieci także i przez innych, do tamtej pory nie doświadczających dobrodziejstw z korzystania z niej, właścicieli komputerów. Dzięki TCP/IP bez znaczenia był teraz rodzaj dołączanego sprzętu i system operacyjny, pod jakim on pracował. Przeto tempo, w jakim rosła liczba komputerów w sieci, było naprawdę imponujące. Poczynając od 1983, kiedy to było w Internecie blisko 600 hostów, przez kilka następnych lat liczba ta niemalże co roku podwajała się. Tabela 1.1 obrazuje ten proces poczynając od 1982 roku, aż do dzisiaj.

Tabela   1.1 - Liczba hostów w sieci Internet w latach 1981-99

Data
Liczba hostów
Data
Liczba hostów
5/82
235
10/91
617 000
8/83
562
10/92
1 136 000
10/84
1 024
10/93
2 056 000
10/85
1 961
10/94
3 864 000
11/86
5 089
7/95
8 200 000
12/87
28 174
7//96
16 729 000
10/88
56 000
7/97
26 053 000
10/89
159 000
7/98
36 739 000
10/90
313 000
1/99
43 230 000
                                                                                                                                                                   Źródło: Network Wizards[3].

Tak dynamiczny rozwój Internetu nie byłby chyba możliwy, gdyby nie zaangażowała się w niego amerykańska Narodowa Fundacja Nauki (National Science Fundation - NSF). W 1984 roku sfinansowała ona powstanie 5 ośrodków wyposażonych w najnowocześniejszy sprzęt komputerowy. Ośrodki rozlokowane zostały na terenie całego kraju. Każdy z nich miał dzielić się swoją mocą obliczeniową oraz zasobami ludzkimi z grupą instytucji zorganizowanych według kryterium terytorialnego albo wspólnych zainteresowań badawczych. 

Pierwotny plan zakładał, że naukowcy będą przygotowywać problemy obliczeniowe na komputerach dostępnych w ich własnych placówkach badawczych i z dopiero tak przygotowanymi materiałami, jeździć do odpowiednich ośrodków. Szybko okazało się jednak, że bardziej pożądana byłaby możliwość korzystania z superkomputerów bez konieczności podróżowania. Wykorzystanie do tego celu ARPANETU okazało się niemożliwe z powodów po części technicznych (zbyt wolne łącza), po części zaś ambicjonalnych. NSF zapragnęła bowiem stworzyć własną sieć, szybszą i lepszą od ARPANETU, która by połączyła ośrodki superkomputerowe i instytucje z nimi związane. Wkrótce też stała się ona faktem. Sieć NSFNET, bo tak właśnie został ochrzczony ten nowy twór, okazała się wielkim sukcesem. Stopniowo przekształciła się w główny szkielet Internetu, z którym łączyły się rozrzucone po całym świecie inne sieci komputerowe. Coraz szybsze łącza i stale rosnący zasięg NSFNETU sprawiły, że stopniowo zastąpiła ona ARPANET, ostatecznie zlikwidowany w 1990 roku[4].

[1] Marek Kuchciak: Geneza i rozwój Internetu; ccs.pl/~mkc/internet/genrozw.html/, 02/03/99.
[2] Jw.
[3] Network Wizards; nw.com/, 02/03/99.
[4] Glee Harrah Cady, Pat McGregor: Internet: od podstaw do mistrzostwa. Warszawa 1995, s. 40-41.